| |  11/25/2010, 7:37 pm | |
| | | |
| |
Mọi chuyện ở một trại tâm thần đầy quy tắc dường như đảo lộn khi McMurphy xuất hiện. Bất trị như một chú ngựa hoang, hắn vào viện để trốn án lao động khổ sai và không hề có ý định cứu thế. Nhưng trong những ngày ở đó, cái phần tốt đẹp yêu tự do, thích tung hoành của hắn đã làm nên một cuộc cách mạng, tạo ra mối liên kết giữa những thân xác yếu ớt, những trí não bị tổn thương, nhắc họ nhớ về cá tính, về chính mình hoặc về những kẻ đã-từng-là-mình. Sự nổi loạn đó thách thức trật tự đạo đức giả mà Liên hợp áp đặt.. Cuộc chiến bất cân sức bắt đầu. Và rồi đúng như cuộc đời, kẻ yếu đã không thể thắng. McMurphy đã chết dữ dội như cách hắn sống, nhưng Liên hợp không giết được hắn, cũng không thể bắt hắn sống theo cách nó đặt ra…
Được tạo nên từ những trang văn vừa sảng khoái vừa bi thương, Bay trên tổ chim cúc cu đã chạm tới những câu hỏi phức tạp nhất về tự do và khuôn khổ, cá nhân và hệ thống, bình thường và bất thường, sự tỉnh táo và điên loạn… Một best seller, một kiệt tác văn chương có mặt trong danh sách những cuốn sách vĩ đại nhất thế kỷ hai mươi, làm chỗ dựa cho một trong ba bộ phim duy nhất trong lịch sử giải Oscar từng chiến thắng ở toàn bộ các đề cử quan trọng nhất, Bay trên tổ chim cúc cu có sức mạnh của một tác phẩm không thể bị lãng quên.
Kenn Keyse hai mươi bảy tuổi khi viết Bay trên tổ chim cúc cu, cái tuổi quá trẻ để có thể viết ra một tác phẩm khiến những người đọc mềm yếu cảm thấy mệt đứt hơi và những người đọc cứng rắn hơn cảm thấy rùng mình.
Cuốn tiểu thuyết lấy bối cảnh trong một nhà thương điên nhỏ, nơi người bệnh được chạy chữa theo cách ít nhân đạo nhất có thể. Cuộc sống ở đó là một cuộc sống tù tứng và dặt dẹo với đủ thứ quy tắc điên loạn và những y tá, hộ lý, cầm đầu bởi mụ y tá trưởng, hành xử không khác nào một cái máy. Đúng ra, nhà thương điền này chỉ để nhằm mục đích giam giữ và ngăn ngừa những kẻ bị coi là bất bình thường khỏi vấy bẩn những đại lộ rực sáng đèn, tấp nập xe cộ, khỏi làm náo loạn nơi hội họp tao nhã của những quý bà, quý ông lịch thiệp. Dường như, người ta cố làm cho những bệnh nhân ngày càng điên nặng hơn chứ không phải chữa chạy cho họ.
Để tồn tại trong không khí ngột ngạt ấy, người điên giả, người điên thật, lẫn lộn. Ngay cả những kẻ có quyền, như mụ y tá trưởng, cũng nhiều khi hành xử như kẻ điên khi uy quyền của mụ bị xâm phạm. Và uy quyền của mụ bị xâm phạm thật, khi McMurphy, một bệnh nhân mới xuất hiện. Hắn vốn chỉ là kẻ giả điên để trốn tránh sự trừng phạt của pháp luật, khỏi phải đi tù mà thôi. Hắn nghĩ rằng nhà thương điên ít nhất cũng khá hơn nhà tù. Nhưng hắn đã nhầm.
Thật nực cười khi những quy tắc và luật lệ của bệnh viện tâm thần cố bắt McMurphy phải chui vào khuôn khổ. Một kẻ tung hoành như hắn ! Và hắn bắt đầu phá luật. McMurphy bắt đầu tạo ra mối dây liên kết giữa những bệnh nhân. Họ cùng nhau phá luật. Họ sống cuộc sống của những người bình thường, bình thường như mọi người bình thường khác. McMurphy kết giao với “Tù trưởng” Bromden, một người da đỏ to lớn, vốn tưởng là kẻ ù lì chậm chạm và đầu đất, nhưng thực ra chỉ giả điên một cách an phận. Họ, cùng những người điên, bắt đầu đòi lại những quyền làm người, trong khi mụ y tá trưởng cùng tay chân của mình cố gắng đập tắt cuộc “nổi loạn”. Sức sống mới trối dậy trong những người điên ấy, mụ cần phải dập tắt để bảo đảm sự bình lặng của nhà thương điên và bảo đảm uy quyền của chính mình. Mụ hành xử một cách điên loạn. Thậm chí còn điên hơn cả những người điên!
Cuối truyện, kết thúc khi những nỗ lực trốn thoát của cả nhóm bệnh nhân thất bại, McMurphy bị trừng phạt bằng cách cho dòng điện chạy qua đầu, một kiểu “trị liệu” rất thịnh hành thời đó dành để xử lý những bệnh nhân quá cứng đầu. Than ôi, một kẻ tung hoành ngang dọc, giờ chỉ còn là một bệnh nhân lờ đờ, chết về mặt tư duy. Không đành lòng nhìn người bạn mình dật dờ như một bóng ma. “Tù trưởng” lấy gối đè McMurphy chết ngạt, giải thoát cho linh hồn bạn, rồi phá cửa sổ mà đi. Những câu cuối cùng của cuốn tiểu thuyết là: “Đã lâu tôi chưa về thăm quê”.
Ngột ngạt, tàn bạo và đầy cảm xúc, những cảm xúc nghẹt lại nơi cổ họng, đó là tất cả những gì tôi có thể nói về Bay trên tổ chim cúc cu. Thảm kịch của nó ở chỗ, sự vùng thoát đến tự do đã bị chính xã hội xung quanh đè cho bẹp gí, tiêu diệt đến tận cùng mọi ý chí phản kháng.
Bay trên tổ chim cúc cu còn là thực tại xã hội Mỹ, ngột ngạt và bế tắc. Và đó sẽ không chỉ là thực tại của riêng nước Mỹ. Bạn hãy thử nhìn lại mình xem, liệu bạn có chắc rằng mình không điên hay không? Con người ta điên khi không thể có được sự kết nối với những người khác, khi khoảng cách tâm hồn của họ không còn có thể đến gần nhau, dù những cá thể ấy vẫn ở sát cạnh nhau về mặt địa lý. Họ trở thành những mảnh vụn.
Đọc một mạch cuốn Bay trên tổ chim cúc cu, tôi thấy mệt rã rời. Liệu tôi có phải là một mảnh vụn giữa cuộc đời này hay không ?
Kenneth Elton "Ken" Kesey (1935-2001) là nhà văn Mỹ xuất thân ở Colorado và là mắt xích giữa thế hệ Beat của thập niên 1950 và thế hệ hippie tiếp sau. Ông từng theo học Đại học Orgeon, Đại học Stanford, có thời gian làm việc tại khu điều trị tâm thần thuộc một bệnh viện ở California đồng thời tình nguyện tham gia làm vật thí nghiệm trong chương trình nghiên cứu về ảnh hưởng của thuốc kích thích lên người. Trải nghiệm này đã đóng góp rất nhiều vào thành công của Bay trên tổ chim cúc cu (1962) – một trong những tiểu thuyết Mỹ vĩ đại nhất thế kỷ 20.
|
|
|
| 11/25/2010, 8:18 pm | |
| | | |
| |
mọt sách Tuyển lại tiểu thuyết,haiz,mày đọc bao nhiêu tiểu thuyết rồi |
|
|
Xem thêm các bài viết khác cùng chuyên mục | |
|
Xem thêm các bài viết khác cùng chuyên mục | |
| |
 Trả lời nhanh |
| Trang 1 trong tổng số 1 trang | | |
Trang 1 trong tổng số 1 trang
| | |
 |
|
Trang Chính
